Kuijs, Hans

Titel | Het Bardo 2

Deze aquarel van Hans Kuijs is het tweede werk in een drieluik. Na het overlijden volgt het overgangstadium, oftewel het ‘bardo’. De figuur tuimelt in een luchtledigheid tussen de dood en het herboren worden. Twee kraaien lijken de persoon bij te staan in zijn reis. Waar de kraaien in de westerse beleving vaak voor het kwade staan, zijn ze hier juist symbool voor (de brenger van) kennis en voorspellingen. Zij zien toe dat de weg die ingeslagen wordt ook de juiste is. Het hoofd, dat tijdens zijn reis zijn gelaat is kwijt geraakt, tikt een ovale vorm aan met een kruis erin. Deze ovaal doet denken aan een raam, maar misschien staat het weergegeven kruis voor de dood. De vorm kan echter ook een spoel zijn. Die spoel leidt ons als toeschouwer ook naar de aquarel in het drieluik, waar de spoel in zijn volledigheid wordt getoond. Zodra het lichaam de spoel binnen dringt zal de persoon verder vervoerd worden naar een nieuw leven. In deze tussenfase is het figuur omgeven door een paarse kleur. De ruimte is vervuld met mystiek, maar ook met tederheid. Zijn gestrekte armen suggereren onbezorgdheid. Vrij van het aardse omarmt hij zijn lot.