Waardt, Jan de

Titel | Het lot van den werkman

De tekening stelt een moment voor uit het leven van een arm arbeidersgezin. De scène speelt zich af in een sobere kamer op de zolder, waar het gezin woont. Op de achtergrond ruwe wanden, in de hoek staat een kachel en boven hangt een waslijn met drie stukken wasgoed. Links staat de man geheel in gedachten verzonken; hij lijkt boos of verbitterd te zijn. Hij balt zijn linkervuist en fronst zijn voorhoofd. Waarschijnlijk is er net iets gebeurd wat het gezin diep heeft beroerd. De vrouw en het kind staan rechts naast hem. Zij kijkt triest haar man aan en troost het kind dat zich wanhopig naar de moeder wendt. De arbeider staat achter een simpele tafel, waarop een theepot en twee kopjes staan. Het lijkt dat er net iemand op bezoek is geweest: de stoel staat rechts van de tafel afgezet. Linksonder, de titel, met dikke hoofdletters geschreven: HET LOT VAN DEN WERKMAN. De tekening is gesigneerd ‘Joan Ross 95’, maar de stilistische analyse duidt erop dat het werk van Jan de Waardt is. De tekening lijkt heel erg op een illustratie uit het boek van F. Domela Nieuwenhuis, ''Een vergeten hoofdstuk. Blanke slaven' (1898). De illustratie die hele grote overeenkomsten met de tekening Het lot van den werkman toont, bevat nog één persoon meer; een rijk geklede man met een bolle hoed, die in het midden iets staat te vertellen – wellicht slecht nieuws. De illustraties in het boek die aan het begin van een hoofdstuk staan, hebben ook een titel die met hetzelfde lettertype geschreven is als in deze tekening.