Schaijk, Sjef van

Titel | Zelfportret

Gedurende zijn leven maakte Sjef van Schaijk verschillende zelfportretten. De scherpe gelaatstrekken, de onderzoekende blik en de halfopgebrande sigaret in een mondhoek zijn hierbij terugkerende elementen. Toch wijkt dit schilderij, dat hij op 56-jarige leeftijd maakte, in verschillende opzichten af van zijn andere zelfportretten. Aan het einde van de jaren twintig begon Van Schaijk zonder enige artistieke opleiding met schilderen. Gaandeweg ontwikkelde hij een persoonlijke stijl, gekenmerkt door sterk vereenvoudigde vormen, nadrukkelijke contourlijnen, een glad verfoppervlak en een wisselwerking tussen twee- en driedimensionaliteit. Hoewel de gezichten zijn voorzien van kleurnuances en schaduwwerking, doen ze weinig levensecht aan, als maskers. Bij dit portret zien we echter wel de rimpels, vlekjes en huidplooien. De verfstreken zijn grof en vluchtig op papier aangebracht, in plaats van in onzichtbare streekjes op doek. Deze techniek brengt de kop als het ware tot leven. In de collectie van Gemeentemuseum Helmond bevinden zich nog enkele andere schilderijen van Van Schaijk in een soortgelijke stijl. Ze vormen het bewijs dat Van Schaijk stilistische vernieuwing zeker niet uit de weg ging.