Albert (I) Hahn

Albert Hahn wordt in 1877 in Groningen geboren. Hij groeit op in een armoedige arbeidersbuurt. Zijn vader heeft een winkel in lijsten en schildersbenodigdheden en werkt als glasschilder en maker van uithangborden. Op negenjarige leeftijd wordt er bij Hahn tuberculose geconstateerd waardoor hij de lagere school niet kan afmaken en veel aan huis gebonden is. Zijn vader herkent het artistieke talent van zijn oudste zoon en de ouders besluiten hem op te laten leiden tot decoratieschilder. Ondanks de armoede kan Hahn in 1890 een opleiding starten aan de ambachtelijke Groningse Academie Minerva. Na een onderbreking van twee jaar vanwege zijn ziekte, studeert hij in 1896 af. Hij ontvangt een beurs om zijn opleiding te vervolgen aan de Rijksnormaalschool voor Kunstnijverheid in Amsterdam. Deze opleiding rondt hij in 1900 af. Ook volgt hij van 1898 tot 1901 avondlessen aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten. Het contrast tussen zijn oude en nieuwe woonplaats is groot. Zijn ideeën over kunst en samenleving krijgen tijdens zijn studiejaren in Amsterdam vorm. Hij wordt hier, meer dan in Groningen, geconfronteerd met de grote verschillen tussen rijk en arm en raakt in de ban van de sociaaldemocratische beweging. In 1900 wordt Hahn lid van de SDAP. Na zijn afstuderen moet Hahn een periode als leraar tekenen werken om rond te kunnen komen. Toch weet hij als kunstenaar snel naam te maken binnen de sociaaldemocratische beweging en vanaf 1901 werkt hij veel voor de vakbonden en aanverwante organisaties. Hij ontwerpt talloze politieke prenten, partijaffiches, brochures, vaandels en spandoeken voor demonstraties. Zijn prenten worden gepubliceerd in bladen als De Notenkraker, De Ware Jacob, De Hollandsche Revue en Het Zondagsblad. Ook ontwerpt hij boekomslagen en reclameaffiches. Zijn werk wordt ook in de kunstrubrieken van de dag- en weekbladen bijna zonder uitzondering positief besproken. Hahn wil in de eerste plaats met zijn werk de arbeider politiek bewust maken en hem sterken in zijn strijd voor betere omstandigheden. Maar ook wil hij deze groep in aanraking laten komen met de kunsten om hen zo op te kunnen leiden tot zelfstandige, krachtige burgers. Dit principiële standpunt over de rol van de kunstenaar sluit aan bij de ontwikkelingen van de Gemeenschapskunst rondom de eeuwwisseling. Hahn sterft in 1918 aan de gevolgen van tuberculose. Zijn werk geeft een belangrijk overzicht van de politieke ontwikkelingen rondom de eeuwwisseling tot en met de Eerste Wereldoorlog. Hahns oudste (stief)zoon, Albert Hahn Dijkman (1894-1953), zal eveneens uitgroeien tot een belangrijk politiek geëngageerd kunstenaar.