Anton G. A.van Rappard

Anthon van Rappard is vooral bekend om zijn vriendschap met Vincent van Gogh. Die typeert hem als een ‘echte gentleman’. Een treffende beschrijving: de adellijke Van Rappard beweegt zich gemakkelijk in gezelschap en maakt snel vrienden. Hij wordt door zijn ouders gesteund in zijn kunstenaarschap en heeft een aanzienlijke academische scholing in Amsterdam en Brussel genoten – heel anders dan Van Gogh, die opgroeit in een sober milieu en bepaald moeilijk in de omgang is. Door toedoen van Van Gogh raakt Van Rappard bekend met houtgravures naar werken van internationaal bekende meesters als Millet en Breton zoals die in buitenlandse geïllustreerde tijdschriften gepubliceerd werden. Vaak hebben die publicaties een sociaal bewogen thematiek. De invloed hiervan is direct waarneembaar bij Van Rappard. Rond 1880 legt hij zich toe op het schilderen van handwerkslieden. Nederland industrialiseert snel en traditionele ambachten verdwijnen. Uit de schilderijen van Van Rappard echter spreekt eerder een nostalgisch sentiment dan engagement met de arbeider. Wevers, spinners, kaarders, maar ook oude of arme mensen zijn door hem in impressionistische stijl vastgelegd. Het gaat hem om de structuur van de ruimte. Het contrast tussen lichte en donkere partijen, de ruimtelijke werking van voor- en achtergrond en de afwisseling tussen horizontale en verticale elementen bepalen de compositie. Van Rappard woont en werkt afwisselend in Amsterdam, Utrecht en Parijs, maar trekt 's zomers regelmatig naar het landelijke Drenthe en Brabant, waar hij veel optrekt met Van Gogh. In 1884 krijgen de twee een conflict over hun artistieke opvattingen. Van Rappard kritiseert De Aardappeleters vanwege het gebrek aan techniek en het karikaturale karakter van het werk. Zelf schildert hij in deze tijd een groot doek met de steenfabriek ‘Ruimzicht’ in Jutphaas als onderwerp – het resultaat is niet erg overtuigend. In 1889 trouwt Van Rappard en vestigt hij zich in Santpoort. Een rustige en productieve periode volgt: duinlandschappen, bloemstillevens, portretten. Onmiskenbaar is de invloed van de Haagse School en van de impressionisten.