Chris Lebeau

Chris Lebeau (Amsterdam 1878 - Dachau 1945) Lebeau is het jongste kind uit een arm Amsterdams arbeidersgezin met een actieve anarcho-socialist als vader. Deze achtergrond bepaalt voor een groot deel zijn karakter als mens en als kunstenaar. Hij handelt in overeenstemming met zijn politieke opvattingen, die tot uiting komen in zijn gehele oeuvre, dat omvangrijk en divers is. Lebeau staat dan ook bekend als een van de meest productieve en veelzijdige, Nederlandse kunstenaars uit de eerste helft van de twintigste eeuw. Als jongeling gaat Chris Lebeau naar de vakschool voor toekomstige ambachtskunstenaars en volgt een opleiding tot decoratieschilder. Vanaf 1895 gaat hij naar de Rijksschool voor Kunstnijverheid en wordt al snel daarna leraar aan een avondvakschool. Ook volgt hij lessen aan de Vâhanaschool, de artistieke loge van de theosofische vereniging. Daar leert Lebeau onder andere te ontwerpen op een meetkundige grondslag, met een systeem van cirkels of driehoeken als basis van een ontwerp. Dit bepaalt in hoge mate zijn stijl. Na een reis naar Parijs in 1899 begint Lebeau te werken in de batiktechniek, waarin hij een groot meesterschap ontwikkelt. Hij werkt in dienst bij een batikatelier in Apeldoorn en wordt daarna in Haarlem assistent van de architect Herman Baanders (1876-1953). Tot 1902 voert hij bovendien opdrachten uit voor de Amsterdamse firma 't Binnenhuis, een soort verkooplokaal en bemiddelingscentrum voor kunstnijveraars. In deze periode verruimt Lebeau zijn blikveld. Zo maakt hij ontwerpen voor tapijten en damast en werkt hij voor een Haags toneelgezelschap onder leiding van Eduard Verkade. Tevens ontstaan vrije tekeningen en grafiek met het landschap of portret als onderwerp. In de jaren twintig volgen grote opdrachten op het gebied van de toegepaste en monumentale kunst, uiteenlopend van boekillustraties tot wandschilderingen. Vanaf de jaren dertig krijgt de vrije beeldende kunst de overhand. Lebeau maakt tekeningen en schilderijen van het landschap tijdens vakanties met zijn derde vrouw Sof Herman. In olieverf en later zilverstift ontstaan ook portretten en zelfportretten. Tijdens de bezetting weigert Lebeau zich aan te melden bij de Nederlandsche Kultuurkamer en legt hij zich toe op velerlei verzetswerkzaamheden, zoals het vervalsen van documenten. Hij en zijn vrouw worden in de herfst van 1943 wegens hulp aan Joodse landgenoten gearresteerd. Zijn vrouw wordt snel weer vrijgelaten maar hij bezwijkt van uitputting en ziekte in de nacht van 1 op 2 april 1945 in kamp Dachau.