Makhmut Usmanovich Usmanov

Usmanov, Makhmut Usmanovich (1918) was een gelauwerde kunstenaar uit Kazan, de hoofdstad van de autonome republiekTartarije (het tegenwoordige Tatarstan) in het zuidoosten van Europees Rusland. Hij doorliep de Academie van Kazan (1933-’38), waar hij een degelijke en traditionele schilderopleiding kreeg. De Academie van Kazan is vooral bekend om haar onderricht in landschapsschilderkunst die voortbouwt op de laat negentiende-eeuwse schilderkunst. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht Usmanov aan het front en later werd hij door de Russische regering met de troepen meegestuurd als ‘oorlogsschilder’. In deze hoedanigheid schilderde hij verslagen van belangrijke episodes en heldhaftige acties uit de grote veldslagen die het Sovjetleger tegen het Duitse invasieleger leverde. Het zijn schilderijen met een sterk nationalistische inslag, die een heroïsch beeld van het soldatenbestaan geven. In de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw was Usmanov, lid van de Kunstenaarsunie van de USSR en actief lid van de Kunstenaarsvakbond van Tartarije en manifesteerde hij zich als een belangrijke voorvechter van het zogenoemde socialistisch realisme. Hij produceerde in opdracht van het Sovjetregime schilderijen waarin het Russische natuurschoon en de socialistische heilstaat worden verheerlijkt. Zijn stijl is naturalistisch, de onderwerpen worden geïdealiseerd. Usmanov werkte vooral in het zogenaamde 'industriële landschap'-genre en was een van de eersten die, reeds in de vroege jaren 1950 schilderijen maakte met als thema aardolie. Ten eerste was dat minder strikt gedefinieerd binnen het socialistisch-realisme, en ten tweede werd het ook relevant, na de ontdekking van een gigantisch olieveld in Tatarstan (in de jaren 1950 werd die republiek zelfs de belangrijkste plek voor olieproductie). De oliewinning bood de USSR de mogelijkheid voor de opbouw van een betere collectieve toekomst. Hij ontving van staatswege tal van onderscheidingen in het USSR-tijdperk. Na het ineenstorten van de Sovjet Unie in 1989 is Usmanov een galerie in moderne en eigentijdse kunst begonnen in zijn woonplaats Kazan.