Rob Hornstra

[Rob Hornstra (Borne, 1975) studeert van 1994 tot 1998 Sociaal Juridische Dienstverlening aan de Hogeschool van Utrecht. Na een kortstondige loopbaan bij de reclassering begint hij in 1999 aan de studie Fotografische Vormgeving aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. In 2004 studeert hij cum laude af. De fotograaf staat bekend om zijn slow journalism projecten, die onder andere in Rusland, IJsland en in zijn woonplaats Utrecht (met name in de ‘probleemwijk’ Ondiep) plaatsvonden. Daarnaast werkt hij in opdracht voor dagbladen en tijdschriften. Hornstra heeft voor zijn foto’s meerdere prijzen gekregen, waaronder de Dutch Photo Academy Award 2004, de New York Photo Book Award 2010 en de World Press Photo voor Arts & Entertainment Stories 2012. Met zijn fotoseries wil Hornstra de maatschappij(en) waarin wij leven onderzoeken en bevragen. De fotograaf richt zich hierbij in eerste instantie op de persoonlijke geschiedenis van zijn onderwerpen. Hij leert de personen kennen in gesprekken bij hen thuis, of op plekken die hen dierbaar zijn. Vervolgens plaats hij deze kleine historie in het bredere perspectief van de regio. Zo deed de fotograaf in ‘Communism and Cowgirls’ (2004) onderzoek naar de eerste generatie Russische jongeren die opgroeit na de val het Sovjet-regime. Het postcommunistische tijdperk bracht de jongeren ongekende persoonlijke vrijheden, toegang tot Amerikaanse media en dure Westerse merkkleding. Tegelijkertijd groeien zij op in een maatschappij die Amerikaans kapitalisme verwerpt, en die nog altijd veel ontzag heeft voor de oude communistische leiders. De fotoserie bevindt zich op het raakvlak van persoonlijke en nationale geschiedenis, en is hiermee typerend voor de werkwijze van Hornstra. Portretten worden vaak gecombineerd met foto’s van landschappen en interieurs, om zo een beter beeld te creëren van de omgeving waarin de geportretteerden zich bewegen. Hornstra probeert zo archetypische beelden te maken, die karakteristiek zijn voor een bepaalde regio op een specifiek moment. Het is de bedoeling dat de foto’s naast persoonlijk en intiem ook vooral als tijdloos worden ervaren. Ze moeten even krachtig in serie zijn en als autonoom beeld. In 2009 begint Hornstra samen met schrijver Arnold van Bruggen (Texel, 1979) aan het ‘Sochi-project’, een grootschalige verkenning van de regio waar de Olympische Winterspelen van 2014 plaatsvonden. De Russische overheid spendeerde vele miljarden om Sochi, een populaire badplaats ten tijde van het communisme, om te toveren tot een luxe resort van internationale allure. De regio profiteerde echter nauwelijks van deze drang tot modernisering en vernieuwing. In de vijf jaar dat Hornstra en Van Bruggen door het gebied reisden zagen zij tal van onderhuidse spanningen, (etnische) conflicten en vluchtelingen, maar vooral ook veel lokale bewoners die ondanks tegenslagen en armoede proberen een goed leven te hebben. De foto’s en verhalen werden zowel in binnen- als buitenland lovend onthaald. In 2014 vonden tentoonstellingen plaats in (onder andere) FotoMuseum (Antwerpen), DePaul Art Museum (Chicago), Aperture Gallery (New York), Scotiabank CONTACT Photography Festival (Toronto), Photo Ireland (Dublin), Center for Contemporary Art Ujazdowski Castle (Warschau) en Stedelijk Museum (Amsterdam). In 2013 zijn de foto’s en verhalen gebundeld in het omvangrijke boek ‘An Atlas of War and Tourism in the Caucasus’. Het succes van het ‘Sochi-project’ bereikte ook de Russische autoriteiten. Wellicht ontevreden dat twee buitenlanders de aandacht hadden afgeleid van de Olympische Winterspelen en de peperdure verbouwing van Sochi, besloten de autoriteiten om het visum van Rob Hornstra niet te verlengen. Hierdoor moest een tentoonstelling van het Sochi-project in Moskou worden afgeblazen.]